Letterlijk vertaald of liever goed geschreven?

Regelmatig krijgen wij aanvragen voor vertalingen. Engels naar Nederlands, Nederlands naar Duits, Duits naar Engels en ga maar door. We gaan daar graag mee aan de slag. Daar zijn we een meertalig bureau voor. Maar de ene vertaling is de andere niet.

Eén ding staat vast: niet elke correcte vertaling is meteen een goede tekst. Een tekst valt immers nooit 1-op-1 om te zetten naar een andere taal. Letterlijk vertaalde uitdrukkingen kunnen in de doeltaal vreemd overkomen en nuances kunnen verdwijnen. Dat resulteert niet in een lekker leesbare en begrijpelijke tekst.

Verschillende vertaalstrategieën

Er zijn verschillende manieren om vertalingen te benaderen. Soms gaat het om een letterlijke vertaling, soms om een hertaling voor de lokale markt, soms om een nog vrijere interpretatie van het origineel. Er zijn opdrachten waarbij we heel dicht bij het origineel moeten blijven. Bij juridische, medische en technische teksten bijvoorbeeld.

Ook in bijsluiters en gebruiksaanwijzingen mag er geen ruimte zijn voor andere interpretaties. Die moeten feitelijk juist zijn, zo helder en duidelijk mogelijk. De vertalingen moeten de brontekst zo dicht mogelijk volgen. Juridische en medische vertalingen zijn dan ook echt een specialisme.

Taal of boodschap?

Vaker krijgen wij opdrachten waarbij het niet gaat om letterlijk vertalen. De brontekst is slechts input voor informatie en verhaal, maar geen doel op zich. Wij schrijven dan een nieuwe tekst in de doeltaal waarin we wel het concept, de boodschap en het gevoel van het origineel terug laten komen. Dit zien we vooral bij marketing-, advertentie- en pr-teksten.

Wat is het concept achter het origineel? Wat wil de klant met de tekst of uiting bij het publiek bereiken? En hoe doe verwoorden we dat dan het beste in de doeltaal? Daar staan we eerst bij stil voordat we een nieuwe, effectieve tekst schrijven, helemaal passend bij de lokale markt en lezers.

Afwegingen per vertaling

Meestal bevindt een vertaling zich tussen deze twee uitersten. Geen letterlijke vertaling, dus wel een bewerking, maar niet volledig los van de brontekst. Uitdrukkingen, context en stijl passen we aan zodat ze organisch passen in de doeltaal. Als schrijvers voelen we dat aan en hebben we daar ervaring mee. Zo vertalen wij voor internationale bedrijven geregeld de Engelstalige teksten van hun hoofdkantoor voor de Nederlandse markt.

Wij zetten zo’n tekst dan niet alleen om naar het Nederlands, maar maken ook de slag naar de lokale situatie en de corporate stijl in Nederland. Zo passen de vertaalde teksten nog steeds bij de global organisatie én zijn ze treffend voor het Nederlandse publiek. Aan een goede vertaling mag je nooit kunnen aflezen van welke brontaal hij afkomstig is.

Wil jij je teksten laten vertalen?

Heb jij vertalingen van je teksten nodig? Wij hebben de kennis en ervaring met Nederlandse, Engelse en Duitse teksten. Neem contact met ons op voor meer informatie.

Esther Schuhmacher

26 april 2024