Door middel van, met betrekking tot en in verband met: de Nederlandse taal wemelt van de voorzetselconstructies. Hoewel het niet fout is om dit soort constructies te gebruiken, kunnen ze je tekst wollig maken. Wij leggen uit hoe je hiermee om kunt gaan.
We gebruiken voorzetsels om de relatie uit te drukken tussen verschillende elementen uit de zin. Het kan om talloze relaties gaan. Als we schrijven: “Het boek ligt op de kast”, dan beschrijft het voorzetsel op de positie van het boek ten opzichte van de kast. In de zin “De kast is van de vrouw” blijkt uit het voorzetsel van dat de vrouw de kast bezit. Het ligt dus aan de situatie welke relatie we met een voorzetsel uitdrukken.
Wat is een voorzetselconstructie?
Een voorzetselconstructie is een woordgroep die als geheel de functie vervult van een voorzetsel. Als we schrijven: “De kast wordt bij elkaar gehouden met behulp van ducttape”, drukt de constructie met behulp van uit dat de tape voorkomt dat de kast in elkaar stort.
In dit voorbeeld vallen twee zaken op. Ten eerste heeft de voorzetselconstructie een beeldend karakter. Uit het woord behulp blijkt dat het tape ergens bij helpt. Ten tweede bestaat de zin uit tien woorden, terwijl we voor de kernboodschap maar zes woorden nodig hebben: “Ducctape houdt de kast bij elkaar.”
Hoe ga je om met voorzetselconstructies?
Het maakt niet zoveel uit als je één keer te veel woorden gebruikt. Het wordt pas storend als je het in de loop van de tekst voortdurend doet. Daardoor wordt de tekst langdradig en verliezen je lezers al gauw hun aandacht.
Gelukkig is er een eenvoudige manier om met voorzetselcontructies om te gaan. Het is namelijk vrijwel altijd mogelijk een voorzetselconstructie te vervangen door één voorzetsel. Zo kun je met behulp van vervangen door met of door, in verband met door vanwege en ten behoeve van door om. Raadpleeg een woordenboek of een synoniemenboek als je twijfelt over de juiste oplossing.
Schrijf jij helder en kernachtig?
Wil je meer weten over taal of heldere teksten? Heb je een specifieke vraag over voorzetselconstructies? Of heb je ondersteuning nodig bij het schrijfproces? Neem contact met ons op.
Stephan Borggreve
24 april 2024