Transparantie is een relevant maatschappelijk thema. We willen meer transparantie zien van politieke leiders, voedselketens, de kledingindustrie, et cetera. Een van de instrumenten die organisaties hiervoor kunnen gebruiken is de Transparantiebenchmark.
De afgelopen jaren is de lobby voor openheid en eerlijkheid krachtiger geworden. Transparante communicatie geeft ons een idee van openheid en eerlijkheid. Dat zorgt voor meer vertrouwen. De term transparantie wordt vaak gelinkt aan overheidsinstanties. De Nederlandse overheid pleit op haar beurt ook actief voor openheid van organisaties over activiteiten en maatschappelijk beleid.
De Transparantiebenchmark
De overheid heeft een maatstaf om de transparantie te meten: de Transparantiebenchmark. Dit onderzoek wordt tweejaarlijks uitgevoerd door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het richt zich op de transparantie in MVO-verslaglegging van de 500 grootste organisaties in het land.
Deelnemers houden rekening met de criteria voor maatschappelijke verslaggeving, krijgen inzicht in verbetermogelijkheden en kunnen hun score vergelijken met die van andere deelnemers. Dankzij de Transparantiebenchmark ontstaan er best practices, waardoor organisaties van elkaar kunnen leren. Overigens richt de benchmark zich uitsluitend op de transparantie van de verslaggeving en niet op de MVO-activiteiten of resultaten zelf.
Ben je als organisatie verplicht mee te doen?
Sinds 2017 is het voor organisaties met meer dan 500 werknemers verplicht om zich te verantwoorden voor de resultaten van hun economische -, sociale – en milieubedrijfsvoering. Dat moeten ze doen in de vorm van een jaarverslag. Kleinere bedrijven zijn vrijgesteld van deze verplichting, omdat voor die bedrijven de voordelen van verslaglegging niet opwegen tegen de kosten.
Transparantie van bedrijven is niet alleen belangrijk om het ministerie van Economische Zaken en Klimaat tevreden te stellen. Ook aandeelhouders, consumenten en andere stakeholders verwachten dat organisaties transparant zijn over de maatschappelijke prestaties. Hier kan de Transparantiebenchmark bij helpen. Maar waarover moet je precies transparant zijn?
Wanneer ben je transparant?
Volgens de Transparantiebenchmark is het belangrijk om je in het verslag te richten op economische -, sociale – en milieudoelen en -resultaten. Je bent bijvoorbeeld zo transparant mogelijk over je impact op veiligheid, diversiteit en milieu. Er bestaan verschillende standaarden en initiatieven die je als organisaties kunt gebruiken als richtlijn. Bekende richtlijnen zijn de UN Global Compact en de Global Reporting Initiative (GRI).
Om organisaties te motiveren zo transparant mogelijk te zijn, is er sinds 2004 een jaarlijkse prijs verbonden aan de transparantiebenchmark: de Kristalprijs. In de jaren dat de Transparantiebenchmark plaatsvindt, gaat de Kristalprijs naar de organisatie met het meest transparante en meest vernieuwende MVO-jaarverslag. In de overige jaren is de prijs bedoeld voor de organisatie met de meest inspirerende verslaglegging op een specifiek thema.
Meer weten over de Transparantiebenchmark?
Wil je meer weten over transparante verslaglegging in jouw organisatie? Wij schrijven jaarlijks tientallen jaarverslagen. Neem contact met ons op om hier verder over te praten.
Yasmin Broere
2 juli 2021